Werkvoorzieningsschap Wedeka bestaat 50 jaar. ‘Die onzalige Participatiewet maakt me nog altijd kwaad’

Het werkvoorzieningsschap Wedeka, een van de grootste werkgevers in Oost-Groningen, bestaat 50 jaar. Dat wordt deze week gevierd.

En wel met een symposium voor genodigden in Stadskanaal waar wordt teruggeblikt op de afgelopen halve eeuw, maar ook naar de toekomst wordt gekeken.

,,Een toekomst die er zeker is’’, zo stelt Jan Edzes, de huidige directeur. ,,Vraag je mij of Wedeka over 25 jaar nog bestaat, dan zeg ik volmondig ja. Zeker zolang we ons in Nederland blijven bekommeren om onze doelgroep.’’

Oude tramremise

Bij die doelgroep gaat het om mensen met een beperking. In de jaren 50 van de vorige eeuw werd voor hen in Stadskanaal al een Centrale Werkplaats ingericht, in een oude tramremise. ‘Minder valide’ mannen en vrouwen, die tot dan buiten het arbeidsproces waren gebleven, gingen er aan de slag. Ze maakten prullenmanden en bloemenhangers en pakten bonbons in voor de beroemde Koekjesfabriek Branbergen in Musselkanaal.

De Werkplaats breidde zich steeds verder uit. Intussen waren in de omgeving ook soortgelijke werkplaatsen opgezet, in Ter Apel en Veendam. En in 1973, nu dus een halve eeuw geleden, gingen die samen in Werkvoorzieningschap De Kanaalstreek, oftewel Wedeka. Mensen met een beperking uit negen toenmalige gemeenten kregen er werk. Het schap was een gemeenschappelijke regeling waarin bestuurders van die gemeenten zaten.

Meer dan 2000 personeelsleden

Wedeka ontwikkelde zich tot een heel grote werkgever in de regio, met meer dan 2000 personeelsleden. Ze hielden zich bezig met groenonderhoud, met het inpakken van producten, met het maken van stellages en ander meubilair van hout. Al dat werk bracht geld in het laatje, ook gaf de rijksoverheid subsidies voor de personeelsleden.

Die inkomsten konden niet voorkomen dat Wedeka rond de eeuwwende met grote tekorten kampte. Johan Mug werd daarmee geconfronteerd toen hij in 2001 directeur werd. ,,Ik had daarvoor leiding gegeven aan een ander werkvoorzieningsschap maar Wedeka trok mij wel aan’’, zo blikt hij terug.

Johan Mug was 16 jaar de directeur van Wedeka. Foto: JAN ANNINGA

Klein wonder

Mug reduceerde de uitgaven, haalde meer orders binnen en zorgde er zo voor dat het bedrijf uit het financiële dal kroop en zelfs winst ging maken. Een klein wonder was dat, de meeste andere werkvoorzieningsschappen in het land kregen dat niet voor elkaar.

Mug bleef 16 jaar bij Wedeka en is daarmee de record-directeur. Hij zag een plan om Wedeka te laten fuseren met het andere Oost-Groninger schap Synergon mislukken. Hij zag ook de opgebouwde Wedeka-reserves toch weer wegslinken, mede omdat ‘Den Haag’ minder subsidies ging geven.

Veel mensen buitenspel

,,Datzelfde Den Haag kwam ook met die vreselijke Participatiewet in 2015, waardoor veel minder mensen met een beperking nu terecht kunnen bij een werkvoorzieningsschap’’, aldus Mug. ,,Daardoor daalt het aantal personeelsleden van Wedeka. Het is een onzalige en mislukte wet waardoor veel mensen met een beperking buitenspel komen te staan en waarover ik me nog altijd kwaad kan maken, ook jaren na mijn pensionering. Al overheersen toch vooral de mooie, warme herinneringen.’’

Dat aantal personeelsleden bedraagt momenteel zo’n 1400: 1300 mensen met een beperking, 100 ambtenaren. Ze komen uit Stadskanaal, Veendam, Midden-Groningen, Borger-Odoorn en Westerwolde. Ze werken buiten, in plantsoenen of parken, of in één van de gebouwen die het schap rijk is. En ja, het inpakken van producten, die bezigheid uit de ‘oertijd’, staat nog altijd op de lijst van werkzaamheden.

Brugwachter

Een van die vele personeelsleden is Harry de Vries. Hij is de vice-voorzitter van de ondernemingsraad van Wedeka en werkt al 37 jaar voor het bedrijf. ,,In de zomer ben ik brugwachter, dat is ook een functie die personeel van ons bedrijf uitoefent’’, vertelt hij. ,,En daarbij werk ik in het groen.’’

De Vries, die woont in Ter Apel, verricht zijn werk met veel plezier. ,,Ik heb goede collega’s en heb het ook naar mijn zin als bestuurder van de OR. In de afgelopen periode hebben we als personeel ook al de 50ste verjaardag gevierd, met verschillende feesten. Deze week is er het symposium. Ik hoop dat Wedeka nog heel lang bestaat.’’